Patchwork pamięci

Co roku, w każdą trzecią niedzielę maja, na całym świecie organizowane są wydarzenia dla upamiętnienia wszystkich osób, które zmarły z powodu AIDS. To smutne wydarzenie, które skłania do refleksji. W hołdzie ofiarom tej strasznej choroby, w ten dzień realizowane są rożne wydarzenia. Tradycja wspominania ofiar epidemii AIDS m.in. przez szycie patchworków przetrwała do dzisiaj. „Patchwork 2021” jest kolejną edycją ogólnopolskiego projektu. Gotowy, połączony z elementów patchwork zostanie zaprezentowany na Placu Zamkowym w Warszawie, podczas centralnych obchodów MEMORIAL AIDS DAY, 16 maja 2021 r., o godzinie 12:00.

Młodzież ze Szkoły Promocji Zdrowia z Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego im. dr Józefa Psarskiego w Ostrołęce oraz Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku przyłączyła się do akcji i uszyła swoją część patchworku.

 Źródło: własne

Ukierunkowanie części wsparcia dla organizacji pozarządowych ma uzasadnienie merytoryczne. Organizacje pozarządowe są bardzo dobrym partnerem aktywnie działającym w lokalnych środowiskach i na rzecz lokalnych społeczności. Ma to kluczowe znaczenie przy realizacji zadań w zakresie edukacji i promocji zdrowia. Mazowsze ma bogate doświadczenie w tym obszarze. Przez ostatnie lata dofinansowano kilkadziesiąt przedsięwzięć dotyczących „Podniesienia poziomu akceptacji społecznej wobec osób żyjących z HIV/AIDS, ich rodzin i bliskich” – przekonuje Marzena Cendrowska Zastępca Dyrektora Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie.

W tym roku po raz kolejny został dofinasowany projekt Polskiej Fundacji Pomocy Humanitarnej RES HUMANAE, będący kontynuacją dotychczasowej współpracy z Województwem Mazowieckim w zakresie podniesienia poziomu akceptacji społecznej wobec osób żyjących z HIV/AIDS, ich rodzin i bliskich. Fundacja przygotuje we współpracy z samorządem województwa mazowieckiego Sesję poświęconą zagadnieniom zmiany postaw wobec osób żyjących z HIV, budowania akceptacji i przeciwdziałania dyskryminacji. Sesja odbędzie się w ramach XXVIII edycji konferencji „Człowiek żyjący z HIV w rodzinie i społeczeństwie”. Konferencja organizowana jest corocznie w ramach obchodów Światowego Dnia AIDS, a jej znamienny tytuł podkreśla olbrzymi społeczny kontekst epidemii HIV/AIDS. Sesja przeznaczona jest przede wszystkim dla przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego województwa mazowieckiego i innych podmiotów działających na jego obszarze. Otwarty charakter tego działania umożliwi też udział ekspertów zajmujących się tą problematyką - dodała pani dyrektor.

W 2020 r.¹ wykryto łącznie 308 nowych zakażeń HIV (16% zakażeń zdiagnozowano wśród obcokrajowców). Najczęstszą przyczyną zakażenia było podejmowanie ryzykownych kontaktów seksualnych – stanowiły one aż 94% wszystkich przypadków (kontakty homoseksualne: 48,05%, heteroseksualne: 37,99%, biseksualne: 8,44%). Ponad 1/3 zakażeń HIV wykrywanych w Polsce, diagnozowana jest na Mazowszu (37%).

Tabela 1. Wykaz punktów konsultacyjno-diagnostycznych na Mazowszu (PKD) w 2020 r.

Źródło: Opracowanie Krajowe Centrum ds. AIDS

W związku z ogłoszeniem przez Ministra Zdrowia od 14 marca 2020 roku na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie od 20 marca 2020 r. stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 wyniknęła konieczność zawieszenia pracy Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych, zwanych PKD. W celu wznowienia pracy PKD, Krajowe Centrum ds. AIDS wprowadziło zalecenia dla zainteresowanych skorzystaniem z PKD (dostępne na stronie https://aids.gov.pl/zaleceniapkd). W minionych latach obserwowano tendencję wzrostową liczby osób korzystających z PKD. W roku 2017 r. z PKD skorzystało 34 704 osoby, w tym wykryto 492 zakażenia HIV, w 2018 r. z PKD skorzystało 37 663 osoby, w tym wykryto 404 zakażenia HIV, w roku 2019 z PKD skorzystało 42 154 osoby, w tym wykryto 536 zakażeń HIV.

W roku 2020 zaobserwowano wyraźny spadek liczby osób zgłaszających się do PKD, zgłosiło się 23 276 osób, w tym wykryto 308 HIV. Spowodowane było to prawdopodobnie szczególną sytuacją epidemiczną związaną z pandemią COVID-19 i wprowadzonymi obostrzeniami, które skutkowały zamknięciem punktów, skróceniem czasu ich pracy, a także niechęcią i obawami ludzi do korzystania z nich w dobie pandemii.

W 2020 roku punkty konsultacyjno-diagnostyczne w Polsce przyjęły 23 276 osób (w tym 1 212 cudzoziemców). Wykonano testy przesiewowe u 23 090 osób. Punkty w Bydgoszczy, Gdańsku, Gdyni, Jeleniej Górze, Kielcach, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Toruniu, Wałbrzychu, Warszawie, Wrocławiu i Zielonej Górze wykonywały także szybkie testy przesiewowe, których wynik znany był już po 30 minutach od momentu badania. Łącznie wykonano 8 203 takich testów.²

W PKD testowane są osoby pełnoletnie. Ze względu na sytuację prawną, osobom między 16. a 18. rokiem życia, proponowane jest poradnictwo, natomiast test może zostać wykonany jedynie po uzyskaniu zgody opiekuna prawnego i osoby młodocianej. W PKD testy w kierunku HIV zdecydowanie częściej wykonywały osoby w przedziale wiekowym 20-29 lat (50,43%), następnie w przedziale 30-39 lat (30,35%); częściej mężczyźni (66,3%) niż kobiety (33,7%).

Więcej informacji nt. testowania.

^{1, 2} https://aids.gov.pl/wp-content/uploads/2017/10/CO_WARTO_WIEDZIEC_O_TESTOWANIU.pdf