Młodzi mieszkańcy naszego województwa coraz częściej sygnalizują problemy ze swoją kondycją psychiczną. Potrzebują miejsc, w których dostaną wsparcie psychologiczne i będą miały możliwość zwiększenia poczucia własnej wartości. Samorząd województwa rozpoczyna tworzenie sieci ośrodków wsparcia, które zapewnią takie profilaktyczne i terapeutyczne działania skierowane do młodych ludzi zagrożonych kryzysami psychicznymi i uzależnieniami. Pilotażowo powstanie sieć ośrodków w Warszawie i na terenie województwa, na które w sumie przeznaczono ok. 5 mln zł z budżetu Mazowsza.
O pogarszającej się kondycji psychicznej dzieci i młodzieży mówi się coraz częściej. Problem zauważają z jednej strony nauczyciele i psychologowie szkolni, z drugiej – rodzice i najbliższe otoczenie. Według raportu „MŁODE GŁOWY. Otwarcie o zdrowiu psychicznym” przeprowadzonym na zlecenie fundacji UNAWEZA, aż co trzecie dziecko nie ma chęci do życia – 8,8 proc. dzieci w Polsce deklaruje, że podjęło próbę samobójczą (szacunkowo może to być aż 340 tysięcy młodych osób, według GUS w Polsce jest 3 863 630 osób w wieku 10-19 lat, stan z 31.12.2021 r.), a myślało o niej 39,2 proc. uczniów (można szacować, że to nawet 1,5 miliona osób).
– Od lat psychiatria dzieci i młodzieży przeżywa ogromny kryzys spowodowany brakiem specjalistów i niedostatecznym dofinansowaniem świadczeń ze strony NFZ. Jednocześnie pomocy medycznej szuka coraz więcej młodych osób. Wiele z tych problemów nie musiałoby kończyć się hospitalizacją. Idziemy dwutorowo. Mocno stawiamy na budowanie wcześniejszego wsparcia, które pozwoli wzmocnić młode osoby, dać im poczucie, że są wartościowe i że w chwilach trudności mogą skorzystać z przestrzeni, w której otrzymają pomoc i poczucie bezpieczeństwa. To w wielu przypadkach pozwoli uniknąć rozwijania się kryzysu psychicznego – mówi marszałek Adam Struzik.
Brak wiary w siebie
Na czele problemów, z którymi zmagają się młodzi, jest brak motywacji do działania. Do tego dochodzą wymieniane przez młodych: problemy z brakiem koncentracji, gorsze samopoczucie psychiczne, kłopoty w nauce i problemy ze snem.
– Aż 10,5 proc. uczniów stwierdziło, że w ich życiu nie ma ani jednej osoby, która by ją w pełni akceptowała. Dzieci w kryzysie psychicznym są przekonane o tym, że nic nie znaczą, niczego nie potrafią i dla nikogo nie są ważne. A obraz ten dopełnia niski poziom zaufania społecznego młodych. Brak dostępu do specjalistów sprawia, że młodym ludziom brakuje wiary w skuteczność profesjonalnej pomocy. Właśnie dlatego tak ważne jest stworzenie przestrzeni, w której młodzież oraz dzieci z problemami otrzymają potrzebne wsparcie oraz poczucie bezpieczeństwa – mówi Elżbieta Lanc, członek zarządu województwa mazowieckiego.
Na pomoc dzieciom i młodzieży
Z inicjatywy Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej powstała koncepcja sieci ośrodków wsparcia właśnie dla młodych mieszkańców województwa.
– W ostatnich latach z sukcesem wprowadziliśmy, a nawet rozszerzyliśmy sieć dziennych domów pobytu dla osób z chorobami otępiennymi. Kolejna grupa wymagająca takiego wsparcia to najmłodsi, których kondycja psychiczna jest coraz słabsza, którzy nie radzą sobie z presjami wokół, mają niskie poczucie własnej wartości, co kończy się np. próbami samobójczymi czy wpadaniem w uzależnienia – powiedział Aleksander Kornatowski, dyrektor Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej.
Sieć tworzona jest przez organizacje pozarządowe, które w efekcie otwartego konkursu ofert otrzymały od zarządu województwa dofinansowanie na utworzenie i działanie ośrodków wsparcia dla dzieci i młodzieży z potrzebami wynikającymi z zaburzeń psychicznych.
Spośród 13 ofert, zostały wybrane trzy. Stowarzyszenie „Monar” z Warszawy na prowadzenie czterech ośrodków na terenie województwa (w tym w stolicy, w Radomiu i w Wyszkowie) otrzymało ponad 1,7 mln złotych. W ten sposób wsparciem przez najbliższe dwa lata objętych zostanie co najmniej 60 dzieci.
Kolejne ośrodki powstaną na północnym Mazowszu – w powiatach płockim, gostynińskim, sierpeckim i płońskim. Fundacja Przystanek Rodzina otrzymała na dwuletnie wsparcie ponad 2 mln złotych i dzięki temu utworzy cztery miejsca w Starej Białej, Bodzanowie, Czerwińsku nad Wisłą i w Płocku. Fundacja Mocni Mocą Nadziei otrzymała 1 mln złotych na działania w tym roku. W sumie w tej części województwa z pomocy skorzysta ponad 100 dzieci.
Misja ośrodków wsparcia
Współczesny obraz dzieci i młodzieży jest przepełniony samotnością, skrajnie niską samooceną i niskim poczuciem sprawczości, co przyczynia się do wzrostu myśli samobójczych oraz zachowań samobójczych. Dlatego tak istotne jest zapewnienie form wsparcia psychologicznego dzieci i młodzieży w środowisku.
Możliwość skorzystania z ośrodków będzie bezpłatna. Zajęcia w nich prowadzone będą przeznaczone dla grupy nie większej niż 15 osób. W ten sposób możliwe będzie prowadzenie odpowiedniej terapii. Poza wsparciem psychologicznym, prowadzone będą zajęcia aktywizujące młodych ludzi, w tym różne formy terapii przez sztukę, działania ukierunkowane na zabawę i relaksację.
Poza tym dzieci i młodzież będą miały tam zajęcia uczące je asertywności, zachowań prospołecznych, empatycznych postaw, sprzyjających zrozumieniu siebie i otaczającego świata oraz umiejętności sięgania po pomoc w czasie życiowych kryzysów.
Także rodzice oraz opiekunowie dzieci będą mogli liczyć w ośrodku na poradnictwo psychologiczne.
– Coraz więcej dzieci i młodzieży zgłasza fakt doświadczenia kryzysów psychicznych, a w obecnej sytuacji tendencja ta stale rośnie. Spowodowane jest to m.in. pandemią, która u wszystkich zaburzyła poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności. Dlatego cieszymy się, że organizacje, które otrzymały dofinasowanie o łącznej wysokości prawie 5 mln złotych, będą miały możliwość m.in. prowadzenia terapii i uczenia młodych ludzi postaw, które pozwolą im odnaleźć się w momentach kryzysu. Podobnie jak w przypadku sieci domów dla osób starszych, liczymy na to, że ten pilotaż stworzy pewne standardy i pozwoli później poszerzać sieć – dodaje Elżbieta Bogucka, zastępca dyrektora MCPS ds. społecznych.
Źródło: Archiwum UMWM
Źródło ilustracji głównej: Archiwum UMWM